15 Mayıs 2014 Perşembe

                                   DIŞ TİCARET

 Dış Ticaretin Tanımı Ve Dış Ticaretle İlgili Kavramlar
Dış  ticareti,  üretilen  mal  ve  hizmetlerin   belirli  bir  ücret  karşılığı  son kullanıcılarına  ulaştırılmasını  sağlayan  alım-satım  faaliyetlerinin  tümü  olarak tanımlayabiliriz. Söz  konusu  alım-satım  faaliyetleri  devamlı  olarak tekrarlanmakta, işlemler  bütünü  içine  birçok  kuruluşların  hizmetleri  katılmakta, bu  hizmetler karşılığında  çeşitli  ödemeler  yapılmaktadır.

Dış  ticarette  kullanılan  para  birimleri  farklıdır. Dış  ticarette, bir  borcun ödenmesinde  her  para  birimi  karşı  tarafça  kabul  edilmeyebilir. Böylece ithalatçının, ihracatçıya  olan  borcunu  ödeyebilmesi  için  kendi  ülkesinin  parasını, ihracatçının  kabul  edebileceği  bir  para  birimine  dönüştürmesi  gerekir.

Dış  ticarette  ülkeler  birbirleriyle  ticari  işlemler  yapmaktadırlar.Yurt  içinde yapılan  ticarette  kazanan  ve  kaybeden  kimseler  aynı  ülkenin  insanları  olduğu ve  ülke  çapında  bir  zarar  söz konusu  olmadığı  halde, uluslararası  ticaretin zararlı  sonuçları  doğrudan  doğruya  yurt  ekonomisini  etkiler.Ülke  ziraat  ve sanayiinin  dış  rekabete  karşı   korunmasında, ülke mahsul  ve  mamullerinin yabancı  piyasalarda  rekabet  etmeleri  imkanlarının  hazırlanmasında, dış  ödemeler dengesinin  kurulmasında, ülkenin  ekonomik  durumunda  sürekli  bir  denge sağlanmasında  dış  ticarete  verilecek  yönün  ve  bu  alanda  alınacak  önlemlerin rolü  küçümsenemez.

Devletler ; gümrük  tarifelerini  gelir  sağlamak  amacıyla  olduğu  kadar  yurt içindeki  üretimi  koruyacak  şekilde  hazırlayacak, mal  ve  ülke  itibariyle  ithalat-ihracat  kontenjanları  koymak, ithalatı  ve  ihracatı  lisansa  tabi  tutmak, mal  veya ülke  itibariyle  ihracata   ambargo  uygulamak, bir  malın  belli  bir  ülkeye  ihracına engel  olmak, döviz  alım  satımını  devletin  denetimi  altına  almak  ve  dış ödemelerin  hükümetin  iznine  tabi  tutmak  suretiyle  uluslararası  ticaretin  ülke aleyhine  sonuçlanmasını  önlemeye  çalışırlar.
Dış Ticarette Temel Bilgi Sistemleri
Bugünün şartları, ülkeleri kapalı birer ekonomi olarak çalışmaktan uzaklaştırmış ve uluslararası platformda yeni sorunlarla mücadele verecek etkin yapılar ve bilgi sistemleri kurmaya zorlamıştır. Bu çetin ortamda etkin bir uluslararası pazarlama yaparak ihracatını arttırabilen ülkeler, refah seviyelerini yükseltme konusunda bir hayli yol almışlardır.

Uluslararası çevre denildiğinde değişik para birimleri, gelir seviyeleri, diller, kültür farklılıkları, ticari yasa ve kurallar gibi birçok yeni bilgi ihtiyaçları karşımıza çıkmaktadır.

Dış Ticaret için gerekli olan bu temel bilgileri aşağıdaki şe­kilde özetleyebiliriz:

a.          Ülke: Pazarlama faaliyetinin başlatılarak sürdürüleceği ülke ile ilgili
hem genel, hem de pazarlama konusunu yakından ilgilendiren bilgiler. Bu bil­
giler hedeflenen pazarın genel çerçevesini gösterir.
b.         Konum: Pazarın konumu önemlidir. Yakın olması ulaşım masraflarınıetkileyecektir. İklim, gerek pazarlanacak olan ürünün türünü, gerekse de pazar­lama yapacak kişileri etkileyecektir. Coğrafi konum, ulaşım yöntemini etkileye-  ,
çektir. Hatta yakın çevrede yer alan rakip ülkeler, fiyatlarımızı dahi etkileyecektir.
c.          Doğal Kaynaklar ve Ekonomik Faaliyet: Doğal kaynak ve ekonomikfaaliyet, o ülkeye yönelik pazarlama bakış açısını doğrudan etkileyecektir.
d.          Nüfus özellikleri: Nüfus ve özelliklerinin de pazarlama faaliyeti açı­sından önemi büyüktür. Tahmini satış miktarım belirlemede, ürün cinsini be­lirlemede, yaş, cinsiyet, eğitim ve kültür özellikleri çok önemlidir.
e.          Altyapı: Altyapı bilgisi; bir yandan pazara girme konusunda bir takımKolaylıkların derecesini anlamamızı, öte yandan ülkenin kalkınma düzeyi hakkında fikir sahibi olmamızı sağlar. Burada kastedilen ulaşım imkanları, enerji kaynakları, eğitim müesseseleri gibi altyapı öğeleridir.
f.          Ticari Politika: Bir ülkenin ticari politikasının, Dış Ticaret
stratejisinin şekillenmesinde çok büyük önemi vardır. Ülkeler bazı ülkelerle ticareti yasaklamış veya kotalar koymuş olabilir. Gümrük birlikleri ve ekono­mik entegrasyon kuralları söz konusu olabilir. Aynı durum, pazarlama faaliyeti sapacağınız ülke için de geçerli olabilir. Gümrük kısıtlamaları, çok çeşitli ver­giler, etiketleme ve paketleme, standardizasyon kuralları koymuş olabilir.
g.          Pazar Yapısı: Her ülkenin kendine has bir pazar yapısı mevcuttur. İnsanları, aile yapıları, özel ve kamu kuruluşları, pazarın işleyişi, mali yapısı ile ilgili bilgiler, başarılı bir Dış Ticaret için temel bilgileri teşkil eder.
h. Rekabet: Rekabet iç üreticiden ve diğer ülkelerden gelebilir. Satmaya çalıştığımız mamulün hedeflenen ülkedeki iç üretimi, genellikle önemli ithalat kısıtlamalarının bir habercisidir.  (Akat, 2001)
Dış Ticarete Ait Bilgi Kaynakları
Dış Ticarette önemli olan sadece bilgilerin türünü saptamak değil, aynı zamanda bilgi kaynaklarını da bulup onlara ulaşabilmektir. Bu kay­nakları şöyle sıralayabiliriz:

Dış Ticareti Geliştirme Ofisleri
Daha çok ihracatı geliştirme amacı ile kurulmuşlardır. Hem ilgili ülke hem de ticari faaliyette bulunan ülkeler ile ilgili geniş kütüphaneleri mevcuttur ve araştırmalar yaparlar. Örneğin, Türkiye'de İhracatı Geliştirme Merkezi (iGEME)gibi.


Bulunduğu ülkelerle ilgili bilgi toplama faaliyetleri ile birlikte ticari ta­nıtma faaliyetlerinde de bulunurlar, adresler temin ederler, ilişkilerin kurulma­sında yardımcı olurlar.

2.3.3.        Bankalar
Yurt dışında ofisleri olan bankalardan da gerek rakipler ve gerekse ülke­lerin mali yapıları hakkında bilgi toplamak mümkün olabilir. Örneğin, İş Ban­kası ve Yapı Kredi Bankası bülten ve raporları.

Hedef Ülkelerin Resmi Kuruluşları
Bu kuruluşların yayınladıkları gizli olmayan rapor ve istatistikler elde edilip değerlendirildiği takdirde, önemli bir takım pazar bilgilerini elde etmek mümkün olabilir.

Uluslararası Kuruluşlar
Bu kuruluşlar; ülkelerle ilgili olarak kapsamlı istatistikler, bilgiler ya­yınlamaktadır. Bu tür kuruluşlara örnek olarak aşağıdakileri sayabiliriz:

a.Uluslar arası Ticaret Merkezi (International Trade Center-ITC)
Cenevre'deki bu kuruluş; belli mamuller için piyasa araştırmaları, genel ülke pazar profilleri, iki aylık bültenler (International Trade Forum) yayınla­makta ve ihracatla ilgili özel bilgi isteklerini cevaplandırmaktadır.

b.Birleşmiş Milletler (United Nations-UN)
Ticaret, sanayi ve çeşitli ekonomik konularda istatistik serileri ve piyasa gelişmesi ile ilgili özel raporlar yayınlamaktadır. Ayrıca Birleşmiş Milletler Ekonomik Komisyonları (UN Economic Commissions) ilgilendikleri coğrafi bölgelerle ilgili istatistik ve özel araştırmalar hazırlamaktadır.

c.Gıda ve Tarım Organizasyonu(Food and Agriculture Organization-FAO)
Birleşmiş Milletler'in Roma merkezli bu yan kuruluşu, tarımla ilgili ista­tistik serileri ve gıda mamulleri için pazar raporları yayınlamaktadır.

d.Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (Organization for Economic Cooperation and Development-OECD)
Türkiye'nin de üyesi olduğu bu kuruluş dış ticaret, sanayi, bilim ve tek­noloji, gıda, taşımacılık gibi alanlarda ülke ekonomi araştırmaları, istatistik bültenleri ve raporları hazırlamaktadır.

e.Birleşmiş Milletler  Ticaret ve Kalkınma Konferansı (United Nations Conference on Trade and Development-UNCTAD)
Bu konferansın yayınları arasında uluslararası ticaret, ticaret engelleri, ti­caret tercihleri gibi konular yer almaktadır.

f.Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund-IMF)
Yayınları arasında ülke ve uluslararası döviz mevduatı, ticaret engelleri, dış ticaret, mali ve ekonomik gelişmeler yer almaktadır. (UNCTAD ve IMF'ye bir sonraki konuda daha geniş olarak tekrar değinilecektir.) (Kozlu, 1993)

2.3.6.        Ticaret Odaları
Bu odalar da dış ticareti geliştirme merkezinin yaptığı çalışmalara benzer çalışma ve faaliyetlerde bulunurlar. Aslında konuları iç ticaret olup, dış tica­retle de ilgilenirler.

Yabancı Gazeteler ve Mecmualar
Hedef ülke ile ilgili olarak elde edilebilecek ticari ağırlıklı gazete ve mecmualardan, genel ekonomik eğilimler üzerine fikir sahibi olmak mümkün­dür.


Hem rakipler ve ürünler ile ilgili- bilgiler, hem de müşterilerle doğrudan lemas sonucu elde edilecek bilgiler, bu tür organizasyonlar aracılığı ile temin edilebilir. Aynı zamanda satış faaliyetini de gerçekleştirmek mümkün olabilir.
Dış Ticaret ile İlgili Seminer ve Konferanslar
Bu tür organizasyonlarda; hem genel olarak dış pazarlama konusunda ge­rekli bilgiler aktarılır, hem de dış pazarlarda edinilen tecrübeler iletilir.

Dünya Ticaret Merkezleri
Dünya Ticaret Merkezleri; bilgi alışverişi yolu ile uluslararası ticaretin s «yılması, gelişmesi ve etkin bir biçimde faaliyetlerin yürütülmesi amacını güderek çeşitli ülkelerde kurulmuş olan, politik niteliği olmayan ve kar amacı gütmeyen ticari işletmelerdir. Bu merkezler birçok hükümet kuruluşunu ve ticari kuruluşları içine almaktadır. (Akat, 2001)
Uluslararası Ticareti Teşvik Eden Kuruluşlar
Uluslararası işletmeciliği dolayısı ile de çok uluslu şirketleri yakından il­gilendiren ve etkileyen, belli başlı fonksiyonları uluslararası ticareti artırma amaçlı olan kuruluşlardan bazıları ve özellikleri aşağıda sıralanmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder